Οικία Μαρίας και Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη - Φωτογραφίες της Hélène Binet

To Point Centre for Contemporary Art παρουσιάζει μια σειρά από φωτογραφίες της οικίας των Μαρία και Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη από την καταξιωμένη φωτογράφο αρχιτεκτονικής Hélène Binet. To Point προσκάλεσε τη Binet να έρθει στην Κύπρο και προχώρησε στην ανάθεση της φωτογράφισης της οικίας που σχεδιάστηκε από τον ίδιο το Νεοπτόλεμο και ανεγέρθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1960.

Η έκθεση επικεντρώνεται στο εξαιρετικής σημασίας έργο του αρχιτέκτονα Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη, ο οποίος υπήρξε από τους θιασώτες και πρωτοπόρους του κινήματος του μοντερνισμού στην Κύπρο, ανοίγοντας τη συζήτηση γύρω από τη δουλειά του Κύπριου αρχιτέκτονα σε διεθνές επίπεδο. Μέσα από το φακό της Binet αποτυπώνονται οι αξίες και οι ποιότητες που χαρακτήριζαν την αρχιτεκτονική ιδιοσυγκρασία του Μιχαηλίδη, όπως αυτές αντικατοπτρίζονται στο εσωτερικό και το εξωτερικό του σπιτιού που κατοικούσαν αυτός και η γυναίκα του. λιτότητα, καθαρές μορφές, απλότητα, παραδοσιακά δομικά στοιχεία του τόπου σε διάλογο με μοντέρνες αξίες, υλικά και τάσεις. Η Binet πέρασε χρόνο μέσα και έξω από το σπίτι αναπτύσσοντας μια σχέση οικειότητας με τους χώρους του κτιρίου, ακολουθώντας μια σχεδόν τελετουργική διαδικασία, προτού συναρμολογήσει τις βαριές αναλογικές φωτογραφικές μηχανές της και αρχίσει να συνθέτει τα πλάνα της. Οι φωτογραφίες της αναδεικνύουν το συμπαγές εννοιολογικό υπόβαθρο πίσω από το οικιστικό κτίριο και φωτίζουν τις ποιότητες που αντιπροσωπεύουν τα δομικά του στοιχεία. Η Binet με τις φωτογραφίες της μας επανα-εισάγει στον κόσμο του αρχιτέκτονα προκαλώντας σκέψεις και όνειρα και προσκαλώντας μας να αναστοχαστούμε γύρω από την ουσία των πραγμάτων, μια διαδικασία προσφιλής στο Μιχαηλίδη, συμβατή με την επαγγελματική όσο και την προσωπική του φιλοσοφία.

Η Binet έχει καθιερωθεί διεθνώς ως μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους της σύγχρονης αρχιτεκτονικής φωτογραφίας, και έχει κατορθώσει να διαμορφώσει ένα ιδιαίτερο προσωπικό στυλ τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια. Διαθέτει ένα μοναδικό τρόπο να παρατηρεί τα κτίρια, να διεισδύει στον πυρήνα τους, να ανιχνεύει τις αξίες και αλήθειες που περικλείουν και να τις εκθέτει στις φωτογραφίες της. Η αλληλεπίδραση φωτός, σκιάς και υφής των υλικών ή των αρχιτεκτονικών στοιχείων είναι ένα θέμα που χαρακτηρίζει το σύνολο της δουλειάς της. Η Binet ενορχηστρώνει με μαεστρία τα τρία αυτά στοιχεία αποκαλύπτοντάς μας την ουσία των κτιρίων που φωτογραφίζει. Επιλέγει να επικεντρωθεί σε συγκεκριμένες λεπτομέρειες, στοιχεία, γραμμές ή φόρμες και τα τοποθετεί μαζί στο πλάνο της, ξεκινώντας έτσι ένα διάλογο ανάμεσά τους. Συνεπώς, η δουλειά της περιγράφεται πιο εύστοχα ως μια συνθετική διαδικασία που φέρνει στο προσκήνιο ουσιαστικές συνδέσεις και συσχετισμούς ξεφεύγοντας από τα στεγανά της απλής τεκμηρίωσης. Οι φωτογραφίες της αποτυπώνουν περισσότερο μια εμπειρία του κτιρίου παρά μια άποψή του, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα το όραμα του αρχιτέκτονα, που συχνά αντιπαρατίθεται ή αλλοιώνεται από τη σύγχρονη πραγματικότητα.

Παράλληλες αναγνώσεις
Το Point φιλοξενεί μια σειρά από πρωτοβουλίες σχετικές με την έκθεση, οι οποίες προσεγγίζουν και παρουσιάζουν το έργο και την προσωπικότητα του Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη από διαφορετικές οπτικές:

O Πέτρος Φωκαΐδης, φωτίζει αρχιτεκτονικές συζητήσεις που καταγράφηκαν σε περιοδικά και βιβλία του εγκαταλειμμένου γραφείου του αρχιτέκτονα Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη, στην οδό Περικλέους 39 στη Λευκωσία, και προτείνει συναντήσεις με ιστορικούς και θεωρητικούς αρχιτεκτονικής, με στόχο τη διαμόρφωση κριτικών προσεγγίσεων που διασταυρώνουν το έργο του αρχιτέκτονα και την ευρύτερη αρχιτεκτονική κουλτούρα της μεταπολεμικής περιόδου.

Η προοπτική μιας συνάντησης με τη Μάρω Γιακουμή, σχεδιάστρια στο γραφείο του Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη της οποίας η εργασία υπήρξε ζωτική για την υλοποίηση του έργου του αρχιτέκτονα, κέντρισε το ενδιαφέρον της ομάδας pick nick που γοητεύτηκε από την ιδέα του να «ακολουθήσει» εμπειρίες δεκαετιών στη συμπυκνωμένη αφήγηση αυτής της γυναίκας.

_____

Η Hélène Binet (1959) είναι Ελβετικής καταγωγής αλλά ζει και εργάζεται στο Λονδίνο. Σπούδασε φωτογραφία στο Instituto Europeo di Design στη Ρώμη, όπου και μεγάλωσε. Το ενδιαφέρον της κέρδισε, αρκετά νωρίς, η αρχιτεκτονική φωτογραφία. Τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια η Hélène Binet έχει φωτογραφήσει ορισμένα από τα πιο εμβληματικά δείγματα σύγχρονης και ιστορικής αρχιτεκτονικής. Στη λίστα των αρχιτεκτόνων πελατών της συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων οι Zaha Hadid, Daniel Libeskind, Studio Mumbai και Peter Zumthor. Παράλληλα με τη δουλειά σύγχρονων αρχιτεκτόνων, την οποία φωτογραφίζει σε διάφορες φάσεις – κατά τη διάρκεια της ανέγερσης και μετά ολοκλήρωση της, η Binet έχει φωτογραφήσει και τη δουλειά παλαιότερων αρχιτεκτόνων όπως οι Alvar Aalto, Le Corbusier, Sverre Fehn, Sigurd Lewerentz, Andrea Palladio και Δημήτρης Πικιώνης. Τα τελευταία χρόνια η Hélène Binet έχει στραφεί και προς φωτογραφία τοπίου, ένα πεδίο στο οποίο αντιμεταθέτει βασικές ανησυχίες της αρχιτεκτονικής της φωτογραφίας. Η δουλειά της έχει δημοσιευτεί σε πληθώρα εκδόσεων και παρουσιάζεται σε εκθέσεις διεθνώς. Η Hélène Binet είναι υποστηρίκτρια της αναλογικής φωτογραφίας και δουλεύει αποκλειστικά με φιλμ. Το 2015 θα της απονεμηθεί βραβείο Julius Shulman Institute Excellence in Photography Award. http://www.helenebinet.com/

Ο Νεοπτόλεμος Μιχαηλίδης (1920-1992) γεννήθηκε στη Λευκωσία και συγκαταλέγεται στους σημαντικότερους εκπροσώπους της μοντερνιστικής αρχιτεκτονικής στην Κύπρο. Ξεκίνησε τις σπουδές του στο Μιλάνο, το 1940, με δασκάλους σημαντικούς αρχιτέκτονες όπως ο Gio Ponti και ο Bruno Zevi αλλά αναγκάστηκε να επιστρέψει πίσω στην Κύπρο όταν ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Με το τέλος του πολέμου πήγε ξανά στο Μιλάνο και ολοκλήρωσε τις σπουδές του ενώ το 1952 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Κύπρο. Μέσα από τη δουλειά του ο Μιχαηλίδης ανέπτυξε και καθιέρωσε ένα ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό στυλ. Υπήρξε σχολαστικός ερευνητής και θαυμαστής της ντόπιας παραδοσιακής αρχιτεκτονικής αλλά και υποστηρικτής του κινήματος του μοντερνισμού στην αρχιτεκτονική. Διέθετε μια μοναδική ικανότητα να συνδυάζει, με πολύ εκλεπτυσμένο και ισορροπημένο τρόπο, παραδοσιακά και μοντέρνα στοιχεία και υλικά όπως το φως, το νερό, το ξύλο, η πέτρα, το σίδερο, το γυαλί και το μπετόν. Η δουλειά του χαρακτηρίζεται από τη χρήση απλών και καθαρών μορφών, απουσία ιστορικών αναφορών ή διακοσμητικών στοιχείων, αρχιτεκτονική συνοχή και βιοκλιματικό σχεδιασμό. Ήταν ο ιδρυτής (1979) και πρώτος πρόεδρος του Παγκύπριου Οργανισμού Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς και πρωτοστάτησε στη διάσωση και διατήρηση πολλών παραδειγμάτων αστικής και αγροτικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στην Κύπρο.

Ο Πέτρος Φωκαΐδης είναι αρχιτέκτονας και ερευνητής στο εργαστήριο Mesarch, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και υποψήφιος διδάκτωρ στη Σχολή Αρχιτεκτονικής, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου στην Αθήνα. Έχει πραγματοποιήσει εκτεταμένη έρευνα σε Κύπρο, Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο στην ιστορία της μεσο- και μεταπολεμικής μοντέρνας αρχιτεκτονικής. Έχει συν-επιμεληθεί την εγκατάσταση Treasured Microcosms (έκθεση Treasure Island, Λευκωσία, 2014) και τη δράση Critical Archaeologies (ερευνητικό πρόγραμμα Suspended Spaces, Λευκωσία, 2011). Οι ιστορικές και θεωρητικές του διερευνήσεις πάνω στην μοντέρνα και τη σύγχρονη αρχιτεκτονική, έχουν δημοσιευτεί στο Docomomo Journal, Journal of Architecture, MIT Thresholds, MONU Magazine και στο A10.

pick nick - Η ανεξάρτητη ομάδα τέχνης και έρευνας pick nick αποτελείται από τον Παναγιώτη Μιχαήλ (εικαστικό), τη Μαρία Πετρίδη (ανεξάρτητη συγγραφέα και επιμελήτρια κειμένων) και τον Άλκη Χατζηανδρέου (εικαστικό και αρχιτέκτονα) και έχει ως βάση την Κύπρο. Η pick nick αντλεί αναφορές και θέματα από καθημερινές συνήθειες, τοποθεσίες και υποδομές προσπαθώντας να εντοπίσει ευάλωτες στιγμές, δυνατότητες σε παύση, κρυμμένες λεπτομέρειες και οικείες σιωπές.
http://www.picknickworks.org/

Εγκαίνια: Παρασκευή, 5 Δεκεμβρίου 2014, 7:00 μμ
Συζήτηση με την Hélène Binet : Σάββατο, 6 Δεκεμβρίου 2014, 11:00 πμ
Διάρκεια Έκθεσης: 5.12.2014 - 31.01.2015

Η έκθεση παρατείνεται μέχρι το Σάββατο, 7 Φεβρουαρίου 2015

Ωράριο:
Τρίτη - Παρασκευή: 11:00 - 18:00
Σάββατο: 11:00 - 15:00
*Μπορείτε να επισκεφθείτε την έκθεση εκτός των ωρών λειτουργίας με ραντεβού.